066 ธรรมปัจเวกขณ์
วันที่ -- ธันวาคม ๒๕๒๖

เบิกบาน แจ่มใส มัธยัสถ์ สุภาพ
หลักแรกที่เราเองได้ยินบ่อยๆ เบิกบาน แจ่มใส ซึ่งไม่มีข้อแม้ใดๆเลย ที่เราจะปล่อยให้ตัวเราเอง ต้องหม่นหมอง หดหู่ รู้ตัวคราใด ว่าเราไม่เบิกบานแจ่มใส เราต้องแก้กลับ ให้แคล่วคล่อง เห็นสัจจะให้แท้ว่า เราผู้ยังไม่หมดกิเลส ยังมีทุกข์ ยังมีเหตุแห่งทุกข์ แล้วเรื่องอะไร เราจะต้องปล่อย ให้อารมณ์อย่างนั้น เป็นความหม่นหมองหดหู่ เป็นทุกข์ทับถม ทุกข์ที่ยังไม่หมด ของเราอยู่

แม้จะมีอุปสรรค จะมีเหตุ คือมันยังหนักหนา ยังลำบาก เราก็จะต้องไม่หดหู่ เบิกบาน แล้วก็วิจัย วิเคราะห์ สิ่งที่มันเป็นอุปสรรค สิ่งที่มันเป็นเรื่องหนักเรื่องหนา เรื่องที่เราจะต้องแก้ไข ปรับปรุงนั้น อย่างสบายใจ แล้วเราก็จะได้ฐานอาศัย ที่กำไรไปก่อน นอกจากนั้น เราก็จะเป็นคนเดินเข้าหาทางมัธยัสถ์ เข้าหาทางมักน้อย แล้วสุดท้าย ก็พอดีแล้ว สันโดษ แม้จะน้อยจนถึงที่สุด หรือลงตัวว่า เป็นความน้อยได้ ที่สุดแล้ว ก็เป็นความสันโดษอันดี เราจะเจียน จะปรับ จะรู้กิริยากาย วจี ของตนเองๆ เสมอ ปรับให้สู่สภาวะพอดี และดี เรียกว่า "สุภาพ"

เราจะต้องพิจารณาแยบคาย อย่าหลงว่า เราทำดีแล้ว กายกรรมก็ดีแล้ว วจีกรรมก็ดีแล้ว....

สาธุ

*****